DEVENTER – Met ‘een heil­zaam opvoe­dings­drama’ van cineast en scena­rio-schrijver Alex van Warmer­dam viert de Deven­ter theater­groep PlusLeo op 28 en 29 mei in het theater Bouw­kunde tien­jarig bestaan. Het stuk, ‘Het Noorder­kwartier’, is een aaneen­schakeling van absurde dia­logen en moet het vooral hebben van de tekst. Voor de acteurs van PlusLeo een onge­wone erva­ring.Aanvan­kelijk was er dan ook enige aarze­ling of ‘Het Noorder­kwartier’ wel de meest geëigende jubileum-voor­stelling zou ople­veren. Het gezel­schap heeft immers een tradi­tie hoog te houden op het gebied van impro­visatie en beeldend theater. Niet­temin groeide gedurende de repe­tities het besef dat deze tragi-komedie (of is het een komi­sche trage­die?) van van Warmerdam alle ingre­diënten in zich heeft van een bij­zonder voorstelling.

Het is vooral de onder­koelde humor die de spelers van PlusLeo (Hans Bruggeman, Lex Rutgers, Jeanne Veenhuizen, Leo Kolkman, Lidy Vos, Garmène Savelkoel, én een Tibetaans Leeuwtje als blinden­geleidehond) aan­spreekt. “De tekst is zo gaaf. Elke keer als we gerepe­teerd hadden, kwam ik weer lachend thuis”, zegt Lidy Vos aan de voor­avond van de voor­stelling. “Al na de eerste keer dat we het hadden gelezen, kwamen we una­niem tot de conclu­sie: dit is een mooi stuk. We lagen allemaal in een deuk.”

Schilderij
‘Het Noorder­kwartier’ speelt zich af in verschil­lende bedrijven en voor elk bedrijf heeft het gezel­schap een decor­stuk gemaakt in de vorm van een schilde­rij.

Tegen die achtergrond wordt het verhaal verteld over Faas, een jongen nog, maar volgens zijn leef­tijd een volwas­sen man, die door zijn ouders al zijn leven lang wordt binnen gehouden. De buiten­wereld is vol geva­ren en met vrouwen kan hij maar beter niets te maken hebben, vinden vader Koos en moeder Martha. Faas mag zelfs niets lezen. Ja, de gebruiks­aanwijzing van de was­machine. Maar voor de rest bestaat alles wat is geschreven slechts uit verzinsels en kan daarom maar beter buiten het vizier van de jongen worden gehouden.

PlusLeo beschikte voor de voor­stelling van ‘Het Noorder­kwartier’ net als vorig jaar over de ervaren regis­seuse Patri­cia van Mierlo. Ze prijst de dia­logen van Van Warmer­dam. De acteurs spreken zinnen tegen elkaar die in het normale dage­lijkse verkeer niet voorkomen. Ze ver­ster­ken de op zich al bizarre toe­stand waarin Faas verkeert, met ouders die hem gevan­gen proberen te houden.

Absurd
Is het absurd theater of absur­distisch? Van Mierlo, stellig: “Daarvoor is het stuk te recht­lijnig. Het is wel absurd. Een stuk is absur­distisch als ook de beelden absurd zijn. Als mensen met vogel­kooien op hun hoofd rondl­open bijvoor­beeld. Maar dat is in dit stuk niet het geval. Het verhaal heeft een vrij logische ontwik­keling.”

‘Het Noorder­kwartier’ was voor PlusLeo beslist een moei­lijk stuk om in te studeren. “De tekst op zich valt wel mee”, zegt Van Mierlo, “maar je moet wel heel erg sec de aan­wijzingen van Van War­mer­dam opvolgen. Er zit geen emotio­nele beschrij­ving bij. Het komt dus erg aan op timing. Daar hebben we vooral aan gewerkt”.